Szczepienia kontra infekcje – o tym dyskutowano w Urzędzie Stanu Cywilnego

Na spotkaniu podsumowano aktualną sytuację epidemiologiczną w regionie. Dyskutowano nad możliwościami poprawy bezpieczeństwa dzieci oraz dorosłych wobec chorób stanowiących dla ich zdrowia największe zagrożenie. Eksperci mówiąc o priorytetach zwracali szczególną uwagę na konieczność ochrony dzieci i dorosłych przed bakteriami otoczkowymi: meningokokami i pneumokokami, które powodują takie choroby jak posocznica zwana sepsą, zapalenie opon mózgowo - rdzeniowych, bakteriemia i zapalenie płuc z bakteriemią. Idąc za rekomendacjami polskich i światowych ekspertów - coraz więcej samorządów lokalnych decyduje się na wdrożenie programów profilaktyki szczepionkowej chroniąc swoich mieszkańców przed zagrożeniem. Na tę chwilę w całym województwie śląskim program profilaktyki pneumokokowej w różnym stopniu realizują: Ustroń, Bestwina, Pilchowice, Katowice i Częstochowa, a także Jastrzębie Zdrój. W tej chwili w Wodzisławiu Śląskim realizowana jest akcja szczepień dzieci przeciwko meningokokom. Szczepione są dzieci urodzone w 2014 roku. Warto skorzystać z tej możliwości.

-  Pneumokoki są bardzo niebezpieczne, ponieważ coraz bardziej uodparniają się na działanie antybiotyków, co znacznie utrudnia leczenie chorób przez nie wywołanych. Dzieci z podejrzeniem choroby pneumokokowej są zwykle w bardzo ciężkim stanie ogólnym: mają bardzo wysoką gorączkę, której rodzice nie byli w stanie obniżyć, są nadmiernie pobudzone, albo apatyczne, nie reagują na bodźce - mówi dr n. med. Maria Kotowska, Adiunkt w Klinice Gastroenterologii i Żywienia, Warszawski Uniwersytet Medyczny - Gdy do szpitala trafia dziecko z takimi objawami, zawsze zakłada się najgorsze, czyli że może to być Inwazyjna Choroba Pneumokokowa wywołana przez agresywny szczep pneumokoka - i po pobraniu niezbędnych badań natychmiast podaje się - najsilniejszy antybiotyk, a zwykle nawet dwa, dla ratowania życia dziecka. Leczenie takie jest drogie, a co gorsze nie zawsze skuteczne. Konieczne jest nieustanne monitorowanie wszystkich funkcji życiowych, gdyż istnieje duże zagrożenie wystąpienia niewydolności krążenia w przebiegu wstrząsu septycznego. Są dzieci, które wychodzą z neuroinfekcji, ale to nie jest choroba, która mija nie pozostawiając śladu - powikłania mogą być odroczone, mogą rozwinąć się po kilku miesiącach, a nawet latach. Każdy pobyt w szpitalu to stres, ból i trauma dla dziecka i jego rodziców oraz obawa o prawidłowy powrót do zdrowia i uniknięcie powikłań, dlatego warto temu zapobiegać - kwituje dr Kotowska.

Efekty szczepień

Jak pokazują doświadczenia kieleckie, korzyści z wprowadzania programów profilaktycznych są ogromne.
W Kielcach, gdzie od 2006 r. Urząd Miasta realizuje program bezpłatnych szczepień przeciwko pneumokokom dla dzieci do 2 roku życia - najpierw szczepionką 7-walentną, a potem jej szerszym odpowiednikiem 13-walentną - zaobserwowano w tej grupie spadek liczby hospitalizacji z powodu zapaleń płuc o 65%. Dowodzi to skuteczności stosowanej szczepionki w redukcji pneumokokowego zapalenia płuc u dzieci, które jest obecnie najczęstszą przyczyną ich hospitalizacji. Kielecka akcja szczepień dzieci ujawniła także przewidywane zjawisko odporności środowiskowej. Na zaszczepieniu dzieci skorzystali także pośrednio dorośli, zwłaszcza osoby starsze (u których z wiekiem radykalnie spada odporność organizmu).  Po 4 latach prawie o połowę zmniejszyła się zapadalność na zapalenie płuc w grupie wiekowej do 29 lat. Wśród osób powyżej 65 r.ż. liczba zachorowań na zapalenie płuc spadła o 50%: z ok. 2 tys. na 100 tys. w roku 2005, do ok. 1 tys. na 100 tys. w 2009 r.

Idąc za rekomendacjami polskich i światowych ekspertów władze wielu miast, gmin i powiatów w całej Polsce finansuje z własnych budżetów programy profilaktyczne chroniące przed zakażeniami ośrodkowego układu nerwowego wywołanymi m.in. przez pneumokoki i meningokoki. W całej Polsce jest ich kilkadziesiąt. Urząd Miasta Wodzisławia Śląskiego w 50% dofinansuje szczepienia przeciwko bakteriom meningokokowym grupy C dla dzieci urodzonych w 2014 roku. W przypadku rodzin posiadających Kartę Rodzina 3 , dofinansowanie wyniesie 100%.

- Mając na uwadze troskę o zdrowie najmłodszych mieszkańców naszego Miasta już kilka lat temu podjęliśmy decyzję o sfinansowaniu programu profilaktycznego, chroniącego dzieci przed chorobami wywołanymi przez meningokoki. Szczepienia te są zalecane przez ekspertów w polskim kalendarzu szczepień, ale z powodów budżetowych nie są refundowane. Niestety - z racji ograniczeń w budżecie domowym - też nie wszyscy rodzice mogą sobie na nie pozwolić. Tymczasem meningokoki stwarzają ogromne zagrożenie zarówno dla zdrowia jak i życia. W ten sposób chcemy pomóc, aby jak największa grupa maluchów z naszego Miasta otrzymała ochronę. Decyzja naszego Urzędu to efekt odpowiedzialnej polityki zdrowotnej jaką od lat staramy się realizować. Zdrowie naszych mieszkańców to dla nas kwestia priorytetowa. Od 2012 roku realizowany jest również program pn. "Kompleksowa rehabilitacja i terapia dzieci niepełnosprawnych z terenu miasta Wodzisławia Śląskiego". Program ten obejmuje wczesną interwencję i grupowe zajęcia korekcyjne. Pierwsza z form dotyczy działań takich jak: diagnozowanie medyczne, pedagogiczne, psychologiczne i logopedyczne, rehabilitację leczniczą czy prowadzenie terapii psychologicznej dzieci i rodziców. Z kolei celem grupowych zajęć korekcyjnych jest kompleksowe i zespołowe działanie poprzez stosowanie różnych metod leczenia i rehabilitacji, które mają przywrócić dzieciom i młodzieży w wieku 7-18 lat pełną lub maksymalną sprawność fizyczną. Nasze działania mogą być wzorem dla innych samorządów. Pamiętajmy, że w ostatecznym rozrachunku to właśnie prewencja - daje najlepsze efekty i opłaca się najbardziej. Widzimy, że takie działania spotykają się z zainteresowaniem i poparciem mieszkańców - mówi Joanna Stolarska kierownik Biura Kultury, Sportu i Zdrowia.

- Nie można liczyć na szczęście, że akurat mojego dziecka to nie dotknie. Nigdy nie wiemy, kiedy nasza pociecha zetknie się z agresywnym typem bakterii, ani kiedy bakteria zaatakuje. Po każdej infekcji wirusowej odporność dziecka spada, co ułatwia bakteriom atak i wniknięcie do układu krwionośnego, czyli inwazji. W efekcie może dojść do ciężkich chorób. Bardzo się cieszę, że coraz więcej samorządów z województwa śląskiego dostrzega problem i angażuje się w profilaktykę. Dziękuję władzom Wodzisławia Śląskiego za zaangażowanie. Działania te są godne naśladowania. Wyrażam nadzieję, że takich miejsc będzie coraz więcej - mówi Sabina Szafraniec, prezes Stowarzyszenia "Parasol dla Życia", powołanego w celu Pomocy Rodzinom Dzieci Cierpiących Na Skutek Inwazyjnych Chorób Bakteryjnych i mama Kuby, który w wieku 9 miesięcy zachorował na Inwazyjną Chorobę Pneumokokową i w wyniku której nie słyszy na jedno ucho. Mam nadzieję, że więcej samorządów uwzględni w swoich planach budżetowych - zapewnienie ochrony przed groźnymi bakteriami zarówno dzieciom jak i dorosłym. Decyzje o wprowadzeniu programów profilaktycznych przyczyniają się do poprawy sytuacji epidemiologicznej w regionie. Dla mieszkańców jest to korzyść nie do przecenienia. Profilaktyka zdrowotna jest najbardziej opłacalną inwestycją, która procentuje poprawą sytuacji zdrowotnej mieszkańców -  podsumowuje Sabina Szafraniec.

- Zachęcamy lokalne samorządy do wdrażania dobrych programów zdrowotnych, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki szczepionkowej. Są efektywne, odpowiadają ważnej potrzebie zdrowotnej, są stosunkowo łatwe do przeprowadzenia i ewaluacji. Pokazują to również opinie Prezesa AOTM: zdecydowana większość programów szczepionkowych jest pozytywnie zaopiniowanych. Są to działania o udowodnionej skuteczności. Dają zarówno korzyści zdrowotne jak i ekonomiczne. Takie spotkania jak to służą pokazaniu dobrych praktyk i wywołaniu dyskusji nad poprawą stanu zdrowia lokalnej społeczności - mówi Tomasz Jan Prycel, Market Access Audit.