Napowietrzne mobilne laboratorium do kontroli atmosfery

WFOŚiGW w Katowicach dotacją w wysokości 300.000 zł dofinansował utworzenie unikalnego i zarazem pierwszego w Polsce ruchomego laboratorium w ramach Uniwersyteckich Laboratoriów Kontroli Atmosfery w postaci balonu na ogrzane powietrze, wraz z aparaturą do badań zanieczyszczeń atmosfery, stanowiącą jego wyposażenie.

Projekt ULKA wprowadza do oferty dydaktycznej Uniwersytetu niekonwencjonalną, a zarazem bardzo nowoczesną metodę kształcenia w zakresie monitoringu stanu naszego środowiska, a szczególnie atmosfery. Pozwoli na zaznajomienie studentów z nowoczesnymi metodami badawczymi, mającymi zastosowanie w poznaniu środowiska, wczesnym rozpoznaniu jego zagrożeń oraz skutecznej ich eliminacji. Natomiast doposażenie istniejących stacjonarnych laboratoriów w nową aparaturę posłuży studentom oraz doktorantom w opanowaniu metod i technik badawczych stosowanych w ocenie stanu środowiska i jego zagrożeń, a także poznawaniu innowacyjnych działań proekologicznych zgodnych z zasadami zrównoważonego rozwoju.

Dzięki zastosowaniu balonu będzie można przeprowadzać bezpośrednie pomiary składników gazowych i aerozoli powietrza, pobierać próbki, zarówno w gradiencie poziomym jak i pionowym do wysokości około 4 km. Ponieważ balon nie posiada napędu, ruch w kierunku poziomym jest zgodny z naturalnym ruchem powietrza co stwarza unikalną sytuację poboru próbek w strefach atmosfery, które nie zostały zaburzone żadnymi urządzeniami mechanicznymi. Utrzymując stałą wysokość położenia balonu, podczas lotu poziomego, istnieje możliwość przeprowadzenia pomiarów i pobieranie próbek na stałych wysokościach względem Ziemi, od źródła zanieczyszczeń, np. komina emitora do miejsca, kiedy zawartość zanieczyszczeń spadnie poniżej progu oznaczalności. Będzie to możliwe, ponieważ balon będzie się poruszał biernie zgodnie z kierunkiem rozprzestrzeniania się zanieczyszczeń, co pozwoli na przeprowadzenie pomiarów związanych z transportem tych zanieczyszczeń i ustaleniem ich składu w zależności od odległości od źródła.